شرح خطبه 222 نهج البلاغه / قسمت چهارم
بسم الله الرحمن الرحیم
بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه فرمایید.
خطبهی 222 از نهج البلاغهی امیرالمؤمنین (علیهالسلام) / قسمت چهارم
بِمَنْزِلَةِ الْأدِلَّةِ فِی الْفَلَوَاتِ (آنان به منزلهی راهنمایانی هستند در بیابانها) مَنْ أخَذَ الْقَصْدَ حَمِدُوا إِلَیْهِ طَرِیقَهُ (کسی که در راه میانه قدم بردار راهش را ستوده) وَ بَشَّرُوهُ بِالنَّجَاةِ (و بشارت به نجاتش میدهند) وَ مَنْ أخَذَ یَمِیناً وَ شِمَالًا (کسی هم که راه افراط و تفریط را در پیش گیرد) ذَمُّوا إِلَیْهِ الطَّرِیقَ وَ حَذَّرُوهُ مِنَ الْهَلَکَةِ (راهش را مذمت کرده و از هلاکت بر حذرش میدارند) وَ کَانُوا کَذَلِکَ مَصَابِیحَ تِلْکَ الظُّلُمَاتِ (آنان بدینگونه چراغهای این تاریکیها) وَ أَدِلَّةَ تِلْکَ الشُّبُهَاتِ (و راهنمایان آن شبهات هستند).
شرح و توضیح:
بِمَنْزِلَةِ الْأَدِلَّةِ فِی الْفَلَوَاتِ: دنیا همانند بیابانی پهناور، بیانتها و تاریک است. خداوند متعال برای نجات ما از این سرگردانی، نشانهها و چراغهایی از هدایت را در مسیر زندگی قرار داده که متواضعین طالب حق را به سوی جادههای هدایت رهنمون شوند. کسانی که بهرهای از تواضع نداشته و غرق در منیّت و خودبینی هستند، هرگز نمیتوانند راهبری اهل ذکر را بپذیرند و دنبال آنها روند. این افراد، سرگردان بیابان دنیا شده و سرنوشتی جز هلاکت، انتظار آنها را نمیکشد. بنابراین به هر اندازه که انسان از تواضع و فروتنی بیشتری برخوردار باشد، به همان نسبت میل و اشتیاقش به تمکین در برابر راهنمایی اهل ذکر بیشتر میشود و در نتیجهی بهرهی بیشتری از هدایت خواهد برد و هر اندازه که از تواضع کمتری برخوردار بوده و سرگردان کورهراههای تکبر باشند، به همان نسبت از پذیرش مطالب حکمت آمیز و نصیحتهای مشفقانهی آنها سر باز میزنند و جز گمراهی و سرگردانی، بهرهی دیگری در این راه نمیبرند.
مَنْ أخَذَ الْقَصْدَ حَمِدُوا إِلَیْهِ طَرِیقَهُ... : «قصد» به معنای میانه روی است. منظور از راه میانه هم راهی است که از هرگونه افراط و تفریط به دور باشد. خداوند متعال در رابطه با امت اسلام میفرماید: «وَ کَذَالِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطا.»
اهل ذکر ضمن توجه به این مطلب هر کس را که در راه میانه و به دور از افراط و تفریط ببینند تشویق کرده و با بشارت به نجات او را در ادامهی این راه مصمم میکنند. همچنین اگر کسی را در راه افراط و تفریط ببینند سکوت نکرده و وظیفهی خود میدانند که با نهی از منکر راهش را مورد نکوهش قرار داده و از سرنوشت ناگواری که در انتظارشان است آگاهشان سازند.
وَ کَانُوا کَذَلِکَ مَصَابِیحَ تِلْکَ الظُّلُمَاتِ… : اهل ذکر با همین روشی که در پیش دارند که خوبیها را تقویت کرده و بدیها را مذمت میکنند، در واقع چراغ ظلمتهای دنیا هستند و راهنمایان خوبی برای طالبان حق و راه میانه به میباشند.
قسمت بعدی: http://andiseh57.parsiblog.com/Posts/276 ..... قسمت قبلی: http://andiseh57.parsiblog.com/Posts/274