وبلاگ هــم انــدیشـی دینــی

بسم الله الرحمن الرحیم

بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه فرمایید.

سلسله درس­هایی از معاد

درس دوم: دلایل وجود معاد

در مورد معاد دلایل مختلفی ارائه شده که به اختصار به چند نمونه از آن­ها اشاره می­شود:

1 ـ برهان عدل الهی: بسیاری از کسانی که در دنیا زندگی می­کنند پاداش کار خوب یا عقوبت کار زشت خود را نمی­بینند. به عبارت دیگر، دنیا چنان ظرفیتی ندارد که پاداش همه­ی کارهای خوب و کیفر همه­ی کارهای بد را بدهد. حال اگر مرگ به معنای پایان زندگی باشد، به یقین عدل الهی زیر سؤال خواهد رفت و اشکال خواهد شد که چرا شخص متدینی که عمری را در خوبی سپری کرد بدون مزد ماند و چرا ظالمی که عمری را در ظلم به دیگران گذراند، بدون کیفر ماند! روی همین اساس است که لزوم اقامه­ی معاد برای خدای عادل و حکیم به اثبات می­رسد.  

خداوند متعال در سوره­ی جاثیه می­فرماید: «أمْ حَسِبَ الَّذینَ اجْتَرَحُوا السَّیِّئاتِ أنْ نَجْعَلَهُمْ کَالَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَواءً مَحْیاهُمْ وَ مَماتُهُمْ ساءَ ما یَحْکُمُونَ؛ آیا کسانى که مرتکب بدی­ها و گناهان شدند گمان کردند که ما آن­ها را همچون کسانى قرار مى‏دهیم که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‏اند که حیات و مرگشان یکسان باشد؟! چه بد داورى مى‏کنند!» 

حضرت امیرالمؤمنین (علیه­السلام) در توصیف دنیا چنین می­فرماید: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ‏ یَرْضَهَا ثَوَاباً لِأوْلِیَائِهِ وَ لا عِقَاباً لِأعْدَائِه‏؛همانا خدای متعال راضی نیست که دنیا پاداش اولیائش و یا محل عقاب دشمنانش باشد.»

ب ـ برهان حکمت الهی: اگر در پس این دنیا، آخرتی در کار نباشد، دنیا و هر آن­چه در آن است بیهوده و عبث خواهند بود. اگر سرنوشت انسان­ها منحصر در این دنیا باشد و جای دیگری برای به بار نشستن اعمال انسان نباشد، هدف از خلقت انسان، پوچ، بیهوده و ناتمام خواهد بود. به راستی می­توان پذیرفت که خدای حکیم انسان را با این همه ویژگی­ها و امتیازات خارق العاده خلق کند و در نهایت با مرگ به پرونده­اش خاتمه دهد؟! بنابراین حکمت خداوند اقتضا دارد که کار عبث و بیهوده انجام نداده و هر موجودی را به کمال شایسته­ی خود برساند. روی همین اساس است که خدای حکیم بعد از مرگ معاد را فرا روی انسان قرار داد تا به فرجام آن­ها رسیدگی شود.

خدای متعال در قرآن کریم می­فرماید: «وَ ما خَلَقْنَا السَّماءَ وَ الْأرْضَ وَ ما بَیْنَهُما باطِلاً ذلِکَ ظَنُّ الَّذینَ کَفَرُوا فَوَیْلٌ لِلَّذینَ کَفَرُوا مِنَ النَّارِ؛ ما آسمان و زمین و آن­چه را میان آن­هاست بیهوده نیافریدیم این گمان کافران است واى بر کافران از آتش (دوزخ)!» 

ج ـ برهان فطرت: خدای حکیم هیچ میلی را بدون دلیل در وجود انسان به ودیعت نگذاشته است. میل به جاودانگی واقعیتی است که در فطرت همه­ی انسان­ها وجود دارد و همه­ی تلاش­های انسان هم در راستای پاسخ به همین میل جاودانگی است. وقتی فطرت انسان طالب جاودانگی است. تنها چیزی که می­تواند پاسخ­گوی تمام و کمالی برای این میل باشد، وجود نظام ابدی و معاد است.