وبلاگ هــم انــدیشـی دینــی

بسم الله الرحمن الرحیم

بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید.

سلسله درس­هایی از معاد

درس سی­ و هشتم: تکامل در قیامت

علاوه بر تکامل در عالم برزخ، عالم قیامت هم دار تکامل است. انتقال از عالم برزخ به عالم محشر هم حرکتی است تکاملی به سوی حق. روح با وارد شدن در این فصل جدید، چهره­ی اصلی خود را در مرتبه­ی بالاتری می­یابد، چرا که با هر انتقالی انسان به صورت اصلی خود نزدیک­تر و به کمالات از دست رفته­ی خویش در هنگام ورود به دنیا (سیر نزولی) نائل می­شود و به تدریج سعه­ی وجودی خود را در می­یابد و آماده­ی حضور و  زندگی در عالم آخرت می­شود.

در قیامت همه به سوی لقای الهی در حرکت هستند. اهل بهشت و خوبان به سوی فیض لقای مهر الهی در حرکت هستند و اهل جهنم و بدان هم به درکات لقای قهر الهی روانه­ هستند. مواقف قیامت برای زدوده شدن چهره­های دنیوی و کدورت­های حاصل از آن است. کسی که به سوی لقای مهر الهی در حرکت است، باید از همه­ی معایب و نقص­هایی که مانع نیل به چنین لقایی است برطرف گردد تا این­که قابلیت لازم جهت لقای حق برایش حاصل شده و رنگ خدایی بگیرد. انسان­های اهل نجات، به همان اندازه که در دنیا بیشتر رنگ الهی گرفته­ باشند، در آن­جا کمتر توقف دارند و به هر نسبت که از رنگ الهی دورتر باشند به همان میزان توقفشان در محشر بیشتر خواهد بود تا در نتیجه پاک و پرداخته شوند.  

تکامل در دنیا با تکامل در برزخ و آخرت متفاوت است. دنیا دار تکلیف و امتحان است و انسان­ها در آن از قوّه به سوی فعل حرکت می­کنند؛ اما با مرگ دیگر قوّه­ و استعدادی در انسان باقی نمی­ماند که نیاز به فعلیت داشته باشد. بعد از مرگ انسان فعلیت محض است، لذا حرکت تکاملی در دنیا ـ که همان حرکت از قوّه به فعل بود ـ در برزخ و آخرت به فعلیت محض و ثبوت تبدیل می­شود. عقاید و اعمالی که ما انسان­ها در دنیا داشته­ایم چارچوبه­ی شخصیتی ما را مشخّص می­کند و این چارچوبه دیگر قابل تغییر نیست. تکامل در برزخ و آخرت به معنای زدوده شدن آثار دینوی از چهره­ی انسان و تطبیق با عالم پس از آن است. مؤمن در سیر تکاملی خود به سوی لقای الهی در حرکت است، لذا با این تکامل حجاب­ها و کدورت­های حاصل از دنیا و رذایل اخلاقی­اش به تدریج زدوده می­گردد به لقای مهر خدای رحمان که سرچشمه­ی پاکی­ها است حرکت می­کند.  

امام خمینی (رَحِمَهُ­الله) می­فرماید: ترقی و تکامل در برزخ از سنخ ترق در دنیا نیست، زیرا دنیا دار حرکت جوهری و استکمال ذاتی و نفسی است، اما تکامل در دار آخرت به رفع حجاب­ها و کدورت­ها و اعراض جسمانی است که به وسیله­ی فشار قبر به وجود می­آید. 

پی نوشت:     . معاد از دید امام خمینی، صفحه­ی371 ـ به نقل از کتاب معاد از استاد طاهرزاده.