اصل ابـراز محبت (نسبت به خانم)
بسم الله الرحمن الرحیم
بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید
اصول زندگی زناشویی (6) اصل ابراز محبت (در رابطه با خانم)
اصل محبت یکی از مهمترین اصول در تحکیم بنیان خانواده است. بعضی از زوجهای جوان به اشتباه گمان میکنند که کانون خانواده را باید بر اساس «قانونمداری» اداره کرد! قانون، خشک، بیروح و غیر قابل انعطاف است، و برای مواقعی میباشد که زن و شوهر در حق یکدیگر کوتاهی کنند و حقوق یکدیگر را پاس ندارند.
اگر بنا باشد زندگی را بر اساس قانون اداره کرد، خانم، فقط از شوهرش تمکین میکند، اما میتواند در خانهی همسر دست به سیاه و سفید نزند، غذا درست نکند، بچّهداری نکند، خانه را مرتب نکند و حتی در مهمانی اقوام شوهر خود هم شرکت نکند. از آن طرف مرد هم میتواند فقط نفقهی همسر خود را پرداخت کند و در عین حال به خانم اجازهی خروج از منزل ندهد، او را به مسافرت یا تفریح نبرد، اجازه ندهد به منزل پدر و مادرش برود و بجز نفقه هیچ پول دیگری هم به همسر خود ندهد!
پر واضح است که این زندگی نه میتواند انسان را به آرمش و سکون برساند و نه میتواند کانونی برای رشد و تعالی انسان باشد. چنین خانوادهای را میتوان به زندانی مخوف تشبیه کرد که هر یک از زن و مرد به گونهای در آن اسیر و وامانده هستند.
بنای اسلام بر این است که کانون خانواده بر اساس مهر و محبّت و شیفتگی زن و شوهر نسبت به یکدیگر گذاشته شود. پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «هر گاه بنده به چهرهی همسرش و همسرش هم به چهرهی او بنگرد، خداوند به آن دو، با نگاه مهرآمیز مینگرد، و هر گاه دست یکدیگر را بگیرند، گناهان آن دو، از لای انگشتانشان فرو میریزد».[1]
آن حضرت در رابطه با محبت مرد به همسر خود میفرماید: «هر اندازه که محبت و علاقهی بنده به زن (همسر) بیشتر شود، ایمانش افزونتر میشود».[2]در روایت دیگری آمده است: «در روز رستاخیر مردی از امّت مرا میآورند، در حالی که هیچ کار نیکی که به سبب آن، برایش امید بهشت برود ندارد؛ اما خداوند متعال میفرماید: او را به بهشت ببرید؛ چرا که به خانوادهاش مهر میورزیده».[3]
آن حضرت در جای دیگر میفرماید: «در روز قیامت، آن کس از شما به من نزدیکتر مینشیند که خوش خوترینِ شما باشد و بهترین رفتارها را با خانوادهاش داشته باشد.»[4] یکی از آفتهایی که بسیاری از مردم با آن روبرو هستند، این است که با غریبهها با محبت و احترام رفتار میکنند، اما نسبت خانواده و نزدیکان خویش به گونهی دیگری برخورد میکنند. رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآله) در این بیان نورانی میفرمایند که مؤمن اگر با دیگران به محبت و رأفت رفتار میکند، باید نسبت به خانوادهاش بهتر از هر شخص دیگری مودّت و رحمت داشته باشد.
بیتجربگی در ادارهی زندگی و نوع تعامل با همسر، موجب میشود تا مرد گمان کند که برای تحکیم بنیان خانواده و مسلط شدن بر اوضاع، باید از حداکثر ظرفیت حقوقی خود استفاده نماید! خانم خود را به تمام معنا اسیر خانه میکند و طوری رفتار میکند که بدون اجازهی او حق آب خوردن هم نداشته باشد! روزی آقا و خانمی به مرکز مشاوره مراجعه کردند و برای حل مشکل زندگی خود به دنبال راهکاری میگشتند. خانم میگفت: «همسرم وسواس عجیبی دارد و اجازه نمیدهد بدون اجازه از خانه بیرون روم. حتی هنگام بیرون رفتن از منزل از کفشهای من عکس میگیرد تا هنگام بازگشت به خانه مطمئن شود که از خانه بیرون نرفتهام!»
تذکر: ناپسندیده دانستن اینگونه سختگیریها بدان معنا نیست که خانم این حقّ همسر را به رسمیت نشناسد و در رفت و آمدهای خود از شوهرش کسب اجازه نکند؛ بلکه این مطلب بدان معنا است که مرد مراقب باشد به جای پافشاری بیمورد روی این حقوق و در تنگنا قرار دادن همسر، با او بر اسای محبت و تکریم رفتار نماید.
پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) در روایت پر معنایی میفرماید: «خانوادهی مرد اسیران او هستند، محبوبترین بندگان نزد خداوند کسی است که به اسیرانش بیش از دیگران نیکی کند».[5]
برخی از آقایان به دلیلهای مختلفی ابراز محبت به همسر را خلاف شأن خود میدانند و از این کار طفره میروند! این آقایان توجه ندارند که خانم کوهی از عاطفه و احساسات است، و اگر به احساسات او پاسخ ندهند و رفتاری محبت آمیز با وی نداشته باشند، صدمات روحی فراوانی بر وی وارد میگردد و با آزار همسرشان مرتکب گناهی میشوند که ملائکهی رحمت الهی از وی روی برمیگردانند.
خانمی میگفت: «سالهاست که با همسرم زیر یک سقف زندگی میکنیم، اما حتی برای یک بار هم که شده لفظی که گویای محبت است به من نگفته است. وقتی به همسرم شکایت میکند با نهایت تعجب میگوید: «یعنی چی؟! چه معنایی دارد که از این حرفها بزنم؟!» وقتی به این خانم میگفتم که خودت اقدام به محبت کن و با گفتن کلمات عاطفی و محبت آمیز همسرت را وارد گود محبت کن گفت: «وقتی به او ابراز محبت میکنم، مرا پس میزند و میگوید: دست از این کارهای بچهگانه بردار و برای من خودشیرینی نکن! دوباره چه نقشهای زیر سر داری؟!»
خانم تشنهی محبت همسر خویش است و یک جملهی عاطفی از طرف مرد میتواند دنیایی معنا برای او داشته باشد: پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «گفتهی مرد به همسر خود که میگوید دوستت دارم! هرگز از قلبش پاک نمیشود»[6] بعضی ازآقایان که در فضایی خشک و بیروح تربیت شدهاند، با همسر خود هم اینگونه رفتار میکنند. و از ذرهای محبت در حق همسرشان دریغ میکنند. برخی دیگر از آقایان هم قلبا همسر خود را دوست دارند، اما از توانمندی ابراز محبت با رفتار و گفتار خود و به کار بردن الفاظ عاطفی کم بهره هستند.
در مشاورهها بارها شاهد بازگویی حوادث تأسفبار و غم انگیزی بودم که خانم شوهرداری در دام ارتباط نامشروع با نامحرم افتاده است! و میدیدم که کم توجهی و بیمهری آقا نسبت به خانم خود چگونه به عنوان عامل اصلی این فساد خود نمایی میکند. در چنین مواردی با قطع و یقین خانم را گنهکار میدانیم، اما در کنار آن از نقش رفتاری شوهر او هم نباید غافل بود. شوهری که با بیتوجهی و کم محلّی خود نسبت به همسرش، در گناه او شریک است و در محضر الهی باید پاسخگوی کم مهری خود باشد.
خانمی که در دام ارتباط با نامحرم افتاده بود و از کارش هم پشیمانم شده بود چنین میگفت: «شوهرم به من علاقمند است، اما بی احساس و بی عاطفه است. دوست دارم کلمات عاطفی بر زبانش جاری کند و برای یک بار هم شده بگوید دوستت دارم. دوست دارم همسرم مرا ببوسد و ابراز محبت کند اما هر وقت جلو میروم و ابراز محبت میکنم واکنشی نشان نمیدهد و نسبت به احساساتم با بیاعتنایی رفتار میکند! دوست دارم وقتی لباس خوبی پوشیدم، از لباسم تعریف کند، اما اعتنایی به این امور ندارد! در مقابل اعتراض با خونسردی میگوید: خانم بنشین سر جایت این حرفها دیگر چیست که میزنی؟! من از این جور کارها و حرفها خوشم نمیآید . لباست را دوست دارم اما چه معنایی دارد که از لباست تعریف کنم؟! ... به خاطر کمبود محبتی که از همسرم میدیدم به دام گناه افتادم . در مراجعهای که به پزشک داشتم با مردی آشنا شدم که به شدت ابراز محبت میکرد! میدانستم حرف زدن با نامحرم گناه است اما من که عاشق کوچکترین کلمهی عاطفی بودم با کلمات عاطفی او پاهایم به زمین دوخته شد و تنوانستم خودم را کنترل کنم. روی همین حساب با این مرد طرح دوستی ریختم و به گناه و معصیت افتادم!