اصل اقتصاد و میانهروی (قسمت ششم)
بسم الله الرحمن الرحیم
بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید.
اصول زندگی زناشویی (18) اصل اقتصاد و میانهروی
اشتغال خانمها در بیرون از منزل
وظیفهی اصلی زن، خانهداری و تربیت فرزند است. خانهداری و تربیت کودک، وظیفهای بس سنگین، و در عین حال بسیار ارزشمند است. متأسفانه برخی از خانمها بارزش چندانی برای کارهای زنانه قائل نیستند و تمام ارزشها را در کارهای مردانه میبینند، روی همین حساب از وظایف اصلی خود گریزان هستند، و افتخار و ارزش خود را در تصدّی کارهای مردانه میدانند! درست است که کار زن در خانه کمتر مورد تقدیر دیگران قرار میگیرد و بیشترین هیاهوها از آن کارهای مردانه است، اما خدای متعال بهتر از هر شخص دیگری ناظر بر اعمال ماست و ارزش بیش از شخص دیگری ارزش واقعی کار خانم در خانه را میداند و پاداش فراوانی هم برای آن مقرّر فرموده است.
با توجه به مطلب فوق، اولویّت اوّل در رابطه با خانم، رسیدگی به کارهای خانه، شوهرداری و تربیت کودک است. حال اگر خانمی دوست داشت در بیرون از منزل هم فعالیتی داشته باشد، باید آن را در اولویّت دوم خود قرار دهد و وظفهی اصلی خود را فدای کارهای دیگر ننماید. اگر خانمی کار در بیرون از منزل را، اولویت اوّل خود قرار دهد، قطعا در رابطه با خانه و خانهداری با مشکل مواجه خواهد شد، و با گذر زمان مشکلات چنین نگرش نادرستی، نمایانتر خواهد شد.
پس اگر خانمی دوست دارد در بیرون از خانه شغل و فعالیتی داشته باشد باید در وهلهی اوّل آن را به عنوان وظیفه و اولویت ثانویهی خود بنگرد و در وهلهی دوم در انتخاب شغل، شأن زنانه و روحیات لطیف خود را هم مدّ نظر قرار دهد و از پذیرش کارهایی که خلاف شأن او میباشد خودداری فرماید.
ذکر چند نکته:
1ـ اگر مردی راضی به اشتغال خانم در بیرون از منزل نبود، خانم هم باید ضمن احترام به جایگاه مدیریتی مرد، سخن وی را پذیرا باشد و مراقب باشید که با تمرّد از گفتهی شوهرش، خویشتن را به گناه نیندازد. امام صادق (علیهالسلام) میفرماید: «خوشبخت است، خوشبخت است، زنی که همسرش را تکریم کند، او را مورد اذیت و آزار قرار ندهد و در همهی احوال از او اطاعت نماید؛ سَعِیدَةٌ سَعِیدَةٌ امْرَأَةٌ تُکْرِمُ زَوْجَهَا وَ لَا تُؤْذِیهِ وَ تُطِیعُهُ فِی جَمِیعِ أَحْوَالِهِ»[1]
2ـ در مباحث فقهی نفقهی زن در هر صورت بر عهدهی شوهر است. یعنی اگر زن درآمدی داشته باشد و یا اینکه ارثی به او رسیده باشد، باز هم واجب است که مرد نفقهی او را پرداخت نماید و چیزی از نفقهی وی کم نگذارد. در چنین جایی وظیفهی مرد کاملا مشخص است؛ اما توصیهی ما این است که اگر زن درآمدی از خود دارد، سعی کند در آمد خود را هم در مسیر رفاه خانوادگی مصرف کند و با این کار صفا و صمیمت خانواده را دو چندان نماید.
3ـ اگر خانمها با طیب نفس درآمد خود را در اختیار شوهر قرار میدهند، آقایان هم باید مراقب باشند تا در حقّ همسر خود اجحاف نکنند و همواره قدردان لطف و زحمات وی باشند، و از لطف او سوء استفاده ننمایند. خانم معلمی میگفت: «شوهرم همهی حقوق مرا یک جا دریافت میکند و چیزی برای من نمیگذارد. او مبلغ بسیار اندکی به عنوان پول تو جیبی به من هم میدهد، تا بتوانم با اتوبوس خود را به مدرسه برسانم! شوهرم آنقدر خسیس است که حتی اگر بیمار باشم و نتوانم با اتوبوس به مدرسه بروم حتی در آن موقع هم اجازه ندارم از تاکسی تلفنی استفاده کنم!». هر چند که مصادیق این نمونهی عینی ـ که شباهت زیادی به بردهداری دارد ـ بسیار نادر است، اما نمونههای ضعیفی از این نوع نگرشهای تنگنظرانه، در میان برخی از آقایان مشاهده میشود.
4ـ وقتی خانم در بیرون از خانه مشغول کار و فعالیت است و بار مالی خانواده را از دوش شوهر سبک میکند، مرد هم باید وظیفهی اخلاقی خود ببیند که متقابلا مقداری از کار خانه را به عهده گیرد و در کنار خانم به او کمک نماید. برخی از آقایان بدون توجّه به کار خانم در بیرون از منزل، وقتی به خانه میآیند، توجهی به مسئولیت اخلاقی خود ندارند، و توقّع دارند که خانمشان همچون خانمهای دیگر به خانهداری بپردازند! حتی برخی از آقایان به جای کمک کردن به همسر، خانهداری خانم خود را با خانهداری خانمهای دیگر مقایسه میکنند و خستگی همسر خود را دو چندان میکنند!
5ـ هیچ مردی حق ندارد خانم خود را مجبور به کار نماید. ممکن است خانم در ابتدا شاغل باشد و بعد از مدّتی از کار در بیرون از منزل خسته شود و انگیزهای برای کار نداشته باشد. در این صورت آقا باید مراقب باشد ضمن تشکر از خانم که برای مدّتی کمک کار خرجی منزل بوده، وی را وادار به کار در بیرون از منزل ننماید. خانمی میگفت: «سالها مشغول کار بودم و لباسها و مایجتاج خود را از حقوقی خود تهیه میکردم. حالا که شغلی ندارم شوهرم بد عادت شده و برای پرداخت نفقه و خرید لباسهایم، برگردنم منت میگذارد و میگوید: «اگر مکن نفقهی تو را ندهم چگونه میخواهی زندگی کنی!»
6ـ اگر خانم از اموال و دارایی خود در اختیار شوهرش قرار میدهد و در ادارهی زندگی به شوهر خود کمک میکند، باید مراقب باشد که در فراز و نشیب روزگار بر گردن شوهر خود منّت نگذارد و با این کار اجر و پاداش خود را ضایع نسازد. پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهواله) میفرماید: «اگر همهی طلا و نقرههای روی زمین از آن زن باشد، و آن را وارد خانهی شوهر کند سپس روزی اموال و دارایی خود را به رخ همسرش بکشد و به شوهرش بگوید: «تو دیگر چه کارهای؟! اموال این خانه همه از آن من است!»، به خاطر این گفتار خداوند اعمالش را به زمین میزند هر چند که آن زن از عابدترین مردم هم باشد؛ مگر اینکه توبه کند و بازگردد و از شوهرش معذرت خواهی نماید؛ لَوْ أَنَّ جَمِیعَ مَا فِی الْأَرْضِ مِنْ ذَهَبٍ وَ فِضَّةٍ حَمَلَتْهُ الْمَرْأَةُ إِلَى بَیْتِ زَوْجِهَا ثُمَّ ضَرَبَتْ عَلَى رَأْسِ زَوْجِهَا یَوْماً مِنَ الْأَیَّامِ تَقُولُ مَنْ أَنْتَ إِنَّمَا الْمَالُ مَالِی حَبِطَ عَمَلُهَا وَ لَوْ کَانَتْ مِنْ أَعْبَدِ النَّاسِ إِلَّا أَنْ تَتُوبَ وَ تَرْجِعَ وَ تَعْتَذِرَ إِلَى زَوْجِهَا.»[2]
پی نوشتها: [1] . بحارالانوار، جلد73، صفحهی354. [2] طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، صفحه ی 203 (قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش.)
«««مطلب قبلی »مطلب اوّل« مطلب بعدی»»»