وبلاگ هــم انــدیشـی دینــی

بازدید کننده ی بزرگوار! جهت مطالعه ی بهتر و کامتر مطالب این وبلاگ می توانید به وب سایت :::هم اندیشی دینی::: مراجعه بفرمایید.

مهمترین عامل ایجاد فتنه­ی فردی «محبت دنیا» است.

امام علی (علیه­السلام) می­فرماید: «الوَلَهُ بالدنیا أعظمُ فتنه». شیفته­گی به دنیا بزرگترین فتنه است. با بررسی روایت اهل بیت (علیهم­السلام) در مورد دنیا، متوجه می­شویم که این روایات به دو گروه تقسیم می­شوند.  

1. روایاتی که در مدح دنیاست. 2. روایاتی که در مذمت دنیاست. 

در بدو امر ممکن­ است گمان کنیم این دو گروه روایت با یکدیگر متعارض هستند، امّا با دقّت بیشتر متوجه می­شویم که نه تنها این دو دسته روایت تعارضی با یکدیگر ندارند، بلکه هر دو در جای خود کاملاً صحیح هستند. علّت آن هم این است که دنیا دو چهره دارد و هر کدام از این دو دسته ناظر به یک چهره­ی از دنیا می­باشند.

مقدّمه: از همان وقتی که خداوند، حضرت آدم ابوالبشر (علیه­السلام) را خلق کرد بنا بر این بود که انسان در زمین جای گیرد و در زمین زندگی کند. چرا که خداوند قبل از خلقت آدم وقتی که ملائکه را از امر خلقت او آگاه کرد به آنها فرمود من می­خواهم در روی زمین خلیفه قرار دهم. (إنّی جاعُلٌ فی الأرضِ خَلیفَه…) همچنین بهشتی که حضرت آدم (علیه­السلام) در آن به طور موقت سکونت داشت بهشت واقعی نبوده است، زیرا هنوز کسی جهت سکونت وارد آن بهشت نشده و بعد از برپا شدن قیامت وارد آن خواهند شد. آن جایی که حضرت آدم (علیه­السلام) در آن سکونت داشته چون زیبایی بوده از آن جهت از آن تعبیر به جنت شده است. بنابراین حضرت آدم (علیه­السلام) از همان اوّل بنا نبود که در آن جا توطن دائمی داشته باشد بلکه باید وارد زمین می­شد، منتهی دو نوع ورود و خروج داریم، یک بار با احترام می­فرمایند: «از این جا تشریف ببرید به جای دیگر». که خروجی تکریمی است، و یک بار با تندی و عتاب کسی را جا به جا می­کنند، به خاطر ترک اولایی که حضرت آدم (علیه­السلام) انجام داد خروجش از آن جنتّ به سوی زمین از نوع دوم بود.

چون بناست انسان به مقام منیع خلیف? اللّهی برسد، برای رسیدن به این مقام شامخ باید از کانال و راهرو زمین عبور کند. طول این راهرو بستگی به پیمانه­ی عمری است که برای هر کس مشخص شده است. خداوند جهت امتحان انسان در این مسیر فتنه­ها و ابتلاءاتی را در سر راه او قرار می­دهد تا ببیند با آنها چگونه برخورد می­کند. اگر به سلامتی از کنار آنها گذشت و دامن خود را آلوده به زنگار گناه نکرد، می­تواند از جام شیرین خلیف? اللّهی بهره­مند شده و از نعمت الهی متنعّم گردد. به همین جهت در مدح دنیا فرموده­اند: «دنیا برای رسیدن به آخرت عجب کمک کار خوبی است!» و نیز فرموده­اند: «دنیا عجب خانه­ی خوبی است! منتهی برای کسی که آن را به عنوان محل سکونت دائمی خود برنگزیند و به آن دل بسته نشود»، «به وسیله­ی دنیا آخرت به دست می­آید». همچنین روایتی است که خیلی با آن آشنایی داریم. آن روایت این است که: «دنیا مزرعه­ی آخرت است».     

کار در مزرعه سخت است امّا اشتیاق رسیدن به محصول، تحمل این سختی را برای کشاورز آسان و بلکه لذت بخش می­کند. کسی هم که به دنیا به عنوان مزرعه بنگرد سختی­ها و ابتلاءات دنیایی برای او آسان می­شود، چرا که می­داند محصول آن را در آخرت برداشت خواهد کرد. اگر کشاورز فراموش کند که روزی محصول زمین خود را برداشت خواهد کرد، کار در زمین برایش غیر قابل تحمل خواهد شد و مدام لب به اعتراض و گلایه می­گشاید. حال اگر دیدید کسی در دنیا جزع و فزع کرده و از دنیا شکایت می­کند، بدانید که قبل از هر چیز آخرت را فراموش کرده است. روی همین اساس است که فرموده­اند: «دنیا را نفرین نکنید! چرا که در این صورت دنیا هم شما را نفرین خواهد کرد».

تا اینجا آنچه گفتیم در رابطه با چهره­ی زیبای دنیا بود، امّا چهره­ی زشت دنیا:

روایتی داریم که فرموده است: «أنَّ کُلَّ فِتْنَةٍ بَدْؤُهَا حُبُّ الدُّنْیَا؛ شروع هر فتنه­ای حبّ دنیاست». با توجه به مطالب مطرح شده معلوم است که چرا محبت به دنیا انسان را در فتنه می­اندازد. در راهرو زندگی که انتهای آن به قیامت و معاد ختم می­شود، اگر کسی انتهای راهرو را به فراموشی سپارد، و از یاد معاد غافل شود، لاجرم در دنیا توقف می­کند و با متمرکز شدن در زیباییهای ظاهری دنیا آهسته آهسته شیفته­ی آن می­شود. کسی که آخرت را فراموش کند هر نوع کار زشتی را می­تواند انجام دهد مخصوصاً این که این فراموشی ملازم است با محبت دنیا و کسی که محبت به دنیا پیدا کرد، برای نزدیکتر شدن به معشوقش حاضر است هر کاری را انجام دهد. صدام عاشق دنیا بود روی همین اساس برای اینکه به محبوب خود نزدیکتر شود حاضر شد صدها هزار نفر را قتل عام کند. حتی به ملت خود هم رحم نکند.

روی همین اساس است که امام المتقین امیرالمؤمنین علیه­السلام می­فرماید: «دنیا را رها کن! چرا که محبّت دنیا انسان را کور و کر و لال و ذلیل می­کند». برخی از انسانها همانند فرزندی که آغوش مادر را رها نمی­کند دو دسته به دنیا چسبیده­اند، اما نمی­دانند که این دنیا همانند ماری سمّی است که هر کس به او نزدیک شده بدون زهر نگذاشته است. محّبت دنیا راههای ادراکی بشر را می­بندد و نمی­گذارد محبّ خود، آیات حق را ببیند، کلام حق را بشنود، حق را بر زبان جاری کند و در نهایت انسان را به ذلت و خواری هر دو دنیا می­کشاند.

امور دیگری که از آنها به عنوان فتنه یاد شده است:

1. تعریف و تمجید دیگران.         2. خطای بسیار و کم شدن عمل.

3. شرب خمر.               4. حب زن نامحرم.        5. نگاه به نامحرم.

«««مطلب قبلی          مطلب  بعدی»»»